Ai bảo Sài Gòn không có thu?

                      

  NGÔ QUỐC TÚY

                                                    

Nhiều người nói Sài Gòn chỉ có hai mùa : Mùa mưa và mùa nắng. Đó là những người tuy ăn ở với Sài Gòn nhưng đồng sàng dị mộng . Thực ra Sài Gòn có sáu mùa .

 Mùa mưa ở Sài Gòn không hẳn “ mưa rồi chợt nắng ”. Mỗi đầu hoặc cuối mùa mưa có những cơn mưa hơn cả mưa rừng . Những cơn mưa không chỉ đầm đìa phố xá mà còn làm cho tất cả những dòng sông , kênh rạch của thành phố nấc cụt vì nghẹn nước . Người Sài Gòn ham chơi ai cũng biết , nhưng ham chơi mưa có lẽ ít người biết . Giữa thế kỷ trước, khi kênh rạch Sài Gòn chưa bẩn,  người ta thích tắm trên kênh Nhiêu Lộc , kênh Tẻ , kênh Đôi …hơn là tắm ở bể bơi Kỳ Đồng , Cộng Hòa . Không phải tắm mát khi nắng nóng mà chỉ tắm khi mưa để cảm cái thú lành lạnh hiếm hoi của trời đất phương Nam .

Mưa Sài Gòn cũng ngày ba ca như sản xuất công nghiệp . Ba cữ sáng , chiều ,đêm , mưa xoay vòng . Nhưng mưa đêm và sáng bao giờ cũng nhẹ hơn mưa chiều . Mưa chiều thường lồng lộn như đàn bà trút cơn ghen xuống người thứ ba của cuộc tình chưa ngã ngũ .

Để cân bằng âm dương , Sài Gòn còn có mùa nắng . Những ngày nắng phô bày bản lĩnh đàn ông , cây trút lá , ở trần . Nắng thui đen đường phố sau những cặp kính râm . Cả thành phố tu bia và nước ngọt . Nước gì cũng đá lạnh . Nhưng nắng Sài Gòn không giống nắng Huế , nắng Hà Nội . Nắng Huế khô khốc gió Lào . Nắng Hà Nội mướt mồ hôi hạt. Nắng Sài Gòn hừng hực như lửa , nhưng là thứ lửa đèn cầy đã bị gió biển Cần Giờ vuốt ve , mơn trớn

Nếu chỉ bình vài dòng , có thể nói rằng : Mùa mưa Sài Gòn tính nết như đàn bà  thất thường , nuột nà và bạo liệt . Còn mùa nắng thì rõ ra khí tiết đàn ông, nóng bỏng , đam mê và đôi khi rửng mỡ !

Bốn mùa còn lại như những đứa con ngoài giá thú của cặp đôi Mưa – Nắng . Mùa Hạ lẫn vào mùa mưa . Mùa Xuân lẫn vào mùa nắng . Mùa Đông mơ hồ , thoáng chốc , nhanh đến nỗi chưa kịp chứng khai sinh ! Duy chỉ có mùa thu đậm đà Nắng – Mưa hơn cả . Nó dung hòa vẻ lãng mạn của mưa và chất phiêu bồng của nắng .

Mùa thu lẩn quẩt ở Sài Gòn vào khoảng tháng mười hai dương lịch , thời khắc thăng hoa chuyển giao giữa hai mùa mưa nắng . Nó không rõ hình hài , thoắt ẩn , thoắt hiện . Nó diễn trò đuổi hình bắt bóng với những kẻ trót nặng lòng với mùa thu phương Bắc.

Mỗi sáng sớm , sương ngoại ô đậm đặc ở Củ Chi , Bình Chánh , Thủ Đức , Cần Giờ . Sương buông rèm trên kênh , rạch . Sương choàng voan mỏng trên những cao ốc còn nửa thức , nửa ngủ . Vào tầm ấy , nếu chạy xe máy trên cầu Bình Phước , Bình Triệu , đương nhiên phải vớ tay , áo gió . Thu đủ lạnh cho cả những người từng sống quen xứ lạnh !

Thu buông lơi vào những quán cà phê sân vườn . Những quán cà phê sân vườn thứ thiệt vốn đã mơ màng , gặp thu nó quyến rũ hơn nhiều .

Chừng chín giờ , thu biến mất . Không để lại dấu vết gì . Người Sài Gòn vốn quen cái thói chợt đi , chợt đến ấy nên chả có vẻ gì là hoài niệm lúc tiễn thu .

Khi tan tầm thu trở lại . Thu chiều chậm hơn thu sáng . Bắt đầu không phải là sương mà là gió .Gió xế Bắc đèo bòng phân nửa heo may . Nắng trút cả xuống đường chân trời . Nắng chiều thu Sài Gòn vẫn sáng nhưng không bóng nắng .

Chợ chiều Sài Gòn thường lên cơn , nhất là chợ chiều thu . Các bà nội trợ tiêu tiền như thể vừa trúng độc đắc . Đứng ngoài ngó vào chợ Bà Chiểu , Bà Quẹo , Bà Hon … chỉ thấy ngồn ngộn quí bà . Đây cũng là dịp cúng bái , hiếu hỷ , bốc đồng nhất trong năm . Dịp này nếu cưới phải giữ chỗ đặt tiệc trước một năm . Nếu là thôi nôi , tân gia , sinh nhật …tha hồ hả hê mà đón khách . Người Sài Gòn vốn khoái ăn tiệc . Người ta thích đi ăn tiệc , nhất là vào tiết thu , dễ chưng diện , dễ làm quen . Vì tiết thu thường thăng hoa cái đẹp , lại hòa khí sinh tài .

Thu Sài Gòn cũng có lá vàng nhưng chưa đủ vàng để rơi .Lá vàng không nhiều . Và , hình như chúng cố bám trên cành, chờ đợi . Chờ đợi cái gì ? chẳng ai trả lời được  Những chiếc lá vàng không rơi , chỉ phe phẩy không đủ làm nên sự vắng lặng , bâng khuâng …

Chiều thu Sài Gòn không dày mây  và mù mưa như mùa thu phương Bắc . Bầu trời như được nới rộng ra trên khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng và mặt sông Soài Rạp . Nhưng bầu trời cũng nhích gần mặt đất khi chạm phải cánh diều . Dân Sài Gòn không chỉ ưa nhà hộp ,xe hơi …mà còn thích thả diều , câu cá . Những đồng diều mùa thu ở quận Tám , Gò Vấp , Hóc Môn một thời ngả nghiêng trời đất .

Những đêm thu Sài Gòn đúng vào dịp Tết dương lịch và lễ Noel . Có thể nói đó là những đêm ngọt ngào và trắc ẩn . Những đêm thu như thế rất khó tìm ở thành phố gần chục triệu dân này .

Khoảng hai mươi giờ , đường phố bắt đầu phô diễn nét trẻ trung trên cơ thể tràn trề sinh lực . Những đường phố đa sắc tộc như Phạm Ngũ Lão , Nguyễn Huệ , Châu Văn Liêm …dập dìu Tây , Tàu , Ta cùng “ bát phố ” . Những trục phố chính nội thành như Cách Mạng Tháng Tám , Nguyễn Thị Minh Khai , Lý Thường Kiệt … trở thành những dòng sông xe và người . Những vòng xoay Hàng Xanh , Phú Lâm , Ngã Sáu như thể đèn kéo quân , những đạo quân vô cùng ,vô tận . Dân Sài Gòn thường mặc đẹp mỗi buổi tối . Những buổi tối mùa thu chưa thể nói là lạnh nhưng có thể nói quá mát một tý , rất dễ trang điểm cho cuộc chơi gia đình hay bạn bè , đôi lứa .

Những đêm thu , dân Sài Gòn chơi khuya hơn .Nhịp sống chậm lại trong các chợ đêm , quán cà phê , quán Bar ... Nhịp sống vòng vo quanh hồ con Rùa , Kỳ Hòa hay Đầm Sen . Không chỉ bọn trẻ mà cả những cặp sồn sồn cũng ưa chạy xe tào lao trên phố .

 Sài Gòn không mùi hoa sữa hay hoàng lan để làm cho đêm thu vời vợi cao sang như mùa thu Hà Nội . Nhưng Sài Gòn có những dòng sông , những con kênh , những cây cầu tình tứ với sao trời , những đường phố hút hồn trần thế , đủ làm cho đêm thu dạt dào cảm xúc , cảm xúc đa chiều .

Mùa thu ở Sài Gòn qua nhanh . Tính ngày , khoảng một tháng . Tính giờ , ít hơn . Phải tinh tế lắm mới nhận diện ra nó . Hình như thưởng thu Sài Gòn cũng như thưởng hương Mạc Lan vậy . Hương Mạc Lan bỗng dưng thoảng đến tùy thời khắc trong ngày , tùy mỹ cảm của người được nhận . Cứ tưởng hoa Mạc Lan là quí là thơm , có người cố hít lấy hít để cũng chẳng thấy mùi gì !

                                                                                     

N.Q.T